14

KURIKULUM VITAE

Pangalan: Chriswelhyn Ocon
Tirahan: Basak Taloto Tag.City
Telepono:411-5401
Petsa ng Pagsilang: April 12,1995
Lugar ng Pagsilang: Tagbilaran City
Zodiac sign: Aries
Mga Magulang: G.Audie at Gng.Helen
Edukasyon:
Preparatori: Tamblot Day Care Center
Sekondarya: Holy Spirit School
Mga Parangal na natanggap:
2nd winner sa dance sport competition(modern standard)
most neat
most loyal
dancer of the year
Mga Interes/Hilig sa buhay:
kumanta,sumayaw,magbasa ng novel,mag txt,manood ng tv
Ambisyon sa buhay:makabuo ng sariling negosyo
E-mail add: chriswelhyn_f@yahoo.com

13

BIBLIYOGRAPIYA

A.Aklat
* kalikasan,1996 pahina 26-27
*org.kalikasan,1994 pahina 12-13
*pilipinas,1994 pahina 23-24
*likas na yaman,1995 pahina 45-46
*wikang pilipino,1997 pahina 34-35

B.Internet
* http://wwww.kalikasan.com
*http://wwww.google.com
*htttp:www.kalikasan.com
*http:www.g.kalikasan.com
*http://www.yahoo.com
*http://www.wikianswer.com
* http://www.wikipedia.kalikasan.org.com

12

KATUTURAN NG MGA TERMINOLOHIYA

teknolohiya-mga bagay na madali.katulad ng computer,cellphone at iba pa.

kalikasan-tulad ng puno,gubat,ilog na gawa ng diyos.

likas na yaman-pinagkukunan natin ng kabuhayan

maglalaho-isang bagay na mawawala

polusyon-tulad ng mga pabrika,usok at iba pa.

ilegal-tulad ng pagputol ng mga basura,pagtapon ng basura kahit saan

11 b

LUGAR NG PANANLIKSIK

Ginanapr ang pag-aaral na ito sa Departamento ng Holy Spirit School sa remolador street.na ang prinsipal ay si Gng.Virgilia A. Fudolig.at may 4 na seksiyon.

talahanayan I

seksiyon mga mag-aaral lalaki babae

1. charity 45 20 25
2.joy 60 35 25
3.faith 40 20 20
3.hope 46 21 25

11

ISTILU AT PARAAN NG PANANALIKSIK

Una sa lahat kami ay pinipili ng tatlong proposal na pamagat.ako ay nagdesisyon kung alin ang gagawin kong pamagat at sa tulong rin ni bb.sheryll b.cadenas.

kasunod nito ay ang pagbuo ng rasyonale tungkol sa napili kong paksa.isinulat ko ang mga katwiran o kadahilanan kung bakit iyon ang napili kong paksa.

pagkatapos nagpunta ako sa silid-aklatan ng paaralan upang manaliksik ng mga libro,magazine at nag-internet na ng mga karagdagang impormasyon para magamit ko sa kaugnay na literatura.

nang nakaharap na ako ng sapat na resources ay nagsimula na akong gumuwa sa kaugnay na literatura.

nakasaad sa kaugnay na literatura ang mga impormasyon na nagsasabi tungkol sa aking pag-aaral.dito ko inilagay ang mga impormasyong na nakita ko sa aking pananaliksik sa pamamagitang ng mga libro at internet.

pagkatapos nito ay inencode ko ang mga impormasyong at nilagyan ng mga wastong format.nilikom ko ang lahay na kakailangan para sa kabanata i

10

SAKLAW AT LIMITASYON SA PAG-AARAL

Saklaw ng pag-aaral na ito ang 145 na mga piling kabataan,na silang ginawang respondante upang mabuo ang pag-aaral na ito.

isinasagawa ang pag-aaral na ito sa mga piling kabataan sa departamento ng holy spirit school ng sekondarya na may kabuuang 145.ito ay binubuo ng 4 na seksiyon na sa bawat seksiyon ay may 23 na lalaki at 34 na babae.kaugnay ng pag-aaral na ito sa kahalagahan ng kalikasan.

9

PAGPAPAHAYAG NG SULIRANIN

Ang pag-aaral na ito ay naglalayong tiyakin na makapagbibigay sa mga kabataan ng panagdagang kaalaman upang mapatnubayan sila tungkol sa kalikasan.

ang mga sumunod ay mga tiyak na katunayan nilalayong sagutin ng mananaliksik:

1.paano natin maibalik ang dating kalikasan?
2.ano ang dapat nating gawin upang ito ay maunlad?
3. Papaano, nga ba humantong sa ganitong kalagayan ang ating kalikasan?

8

KAUGNAY NA LITERATURA

Ayon sa http://wwww.kalikasan.com ay Ang kalikasan ay maitutring kong pinakamahalaga at pinakamagandang bagay na ibibnigay ng Diyos sa atin, ito ay binubuo ng mga lupain, kabundukan, kagubatan at mga magagandang tanawin na ating makikita. Ika nga, ito ang nagsisilbing nating buhay at pag-asa. karamihan sa atin ay umaasa sa kalikasan upang mabuhay bagamat marami naman sa atin ang sumisira at winawasak ang ating mahal na inang kalikasan, mga taong walang magawang mabuti kundi ang magpahamak ng kapwa niya, mga taong iniisip lamang ang kanyang sariling kapakanan, mga taong higit kay satanas kung mag-isip. Hindi ba nila alam na sa bawat kapabayaan nilang ginagawa ay mahigit libu-libong mamamayang Pilipino ang binabawian ng buhay sa pagkagutom at pagka salanta.

Ayon sa http://wwww.google.com ay Kumukuha tayo ng pangunahing pangangailangan sa kalikasan, kaya nararapat natin itong pangalagaan, mahaln, atpahalagahan. Alam nyo ba kung ano ang dahilan ng pagkakaroon ng kalamidad sa ating bayan? ito ay dahil sa ating pag-aabuso sa ating kalikasan,sa pamamagitan ng pag tapon ng basura kahit saan-saan, at pag susunog ng mga ito na nakadagdag sa polusyon na lalong nakasira sa ating kalikasan.
.
ayon sa htttp:www.kalikasan.com ay dapat alagaan natin ang kalikasan dahil ito ay mahalaga at kailangan natin to sa ating pamumuhay sa pang araw-araw.

ayon sa http:www.g.kalikasan.com ay dapat may katapat na pagmamahal lalong lalo na ang ating kalikasan na syang nagbigay sa atin ng kabuhayan at tumutulong sa oras ng kagipitan.Ang kalikasan ay para sa lahat kaya nangangailangan ito ng respeto upang mapakinabangan mo nang husto.

ayon sa http://www.yahoo.com ay magtulong-tulong tayo para maibalik ang likas na kalikasan noon.

ayon sa http://www.wikianswer.com ay Dapat na tayong magbago,huwag nating hayaan at hintayin na itoy labis na masira hanggang sa ito'y mawala. May panahon pa tayo. Huwag nating sayang iyon. Sabay natin itong ayusin at simulan sa atingmga sarili.

ayon sa wikipedia.kalikasan.org.com ay huwag natin sirain ang ating kalikasan dahil ito mahalaga sa atin.

ayon sa aklat na si karen joy parba ay tumulong tayo sa pagpepreserba ng kalikasan para maiwasan ang anumang kapahamakan sa darating na panahon.
ayon sa aklat na si analyn munez ''no organism in biological history has survived for long if its environment became in some way unfit for it. But no organism before man has deliberately polluted its environment."

ayon sa aklat na si april deluao ay ang lahat simulan na natin ang pagligtas sa ating kalikasan na magandang biyaya sa atin ng Poong Maykapal.

ayon sa aklat na si elvin holasca ay May panahon pa upang maibalik ang dating ganda ng ating kalikasan,hinda pa huli ang lahat....MAGBAGO NA TAYO.

ayon sa aklat na si rushelle elac ayKaya tayo'y gumising na at mag isip ng mabuti kung ano pa ang ating magagawa para maisalba ang ating kalikasan at di ito tuloyang mawala kaya mahalin natin at alagaan ito.

7

KABANATA I

Rasyonale: Hindi ba sa tuwing maririnig ng ating pandinig ang salitang ito, nalalarawan agad sa ating isipan ang isang malaparaisong kapaligiran?. Mga iba’t ibang nilalang na hitik sa kagandahan, samu’t saring buhay na naninirahan sa malaparaisong kaharian.

Ang lahat ay hahanga sa ganitong tanawin, hindi ba? Paano nga ba hindi ka mahahalina sa, gayong alam mo na taglay ng kalikasang ito ang lahat ng kanyang mga pangangailangan upang mabuhay sa mundo na kanyang ginagalawan? Dito ay sagana sa mga likas ng yaman, mga kamangha mangha na tanawin na nagbibigay ginhawa at nagpapangiti sa atin. Bagay na masasabing walang kapantay na ipinagkaloob sa atin ng Panginong Lumikha (Allah) dahil sa kanyang dakilang pagmamahal sa tao, sa lahat ng kanyang nilanlang dito sa sansinukob.

Ang tao, siya nga ba ang dahilan kung bakit nagkaroon ng pagbabago ang buong sanlibutan? Sa ating kalikasan?

Nakakalungkot mang isipin ngunit kung ating mamasdan ay isang ganap na pagbabago ang bumabalot sa mundo at sa ating napakagandang kalikasan, at ang katotohanang ito’y ‘di lingid sa ating kaalaman. At ang katotohanang, isa tayo sa mga saksi, saksing nagbubulagbulagan sa kasalakuyang narararanasan ng Inang Kalikasan. Tao ang nagging dahilan ng unti-unting pagkasira ng ating kapaligiran.

Ang tanong ko sa mga giliw na nakikinig, Papaano, nga ba humantong sa ganitong kalagayan ang ating kalikasan? Ito ba ay dahil sa pagbabago; mga pagbabago sa mga bagay-bagay dahil sa natatanging kaalaman ng tao? Kaalaman ng tao na siya ring bumabago sa mukha ng kalikasan?Nariyan ang mga makabagong paraan ng paghahanap buhay gamit ang mga makabagong teknolohiya. Mga makabagong teknolohiya na siya ring nagdudulot ng polusyon sa mga tubig at hangin. Kabilang din ang pagtaas ng bilang populasyon kasabay din ang pagdami ng mga umaasa sa mga kayamanang galing sa kalikasan. Ngunit nakakalungkot ding isipin na minsa’y napapabayaan natin ang pagpapahalaga sa ating mga pinagkukunan ng ating mga pangangailangan, partikular na ang mga kagubatan at ang mga buhay na nakapalood dito.kabila ng pakikinabang ng tao, ang pang-aabuso ay nariyan na minsa’y tayo rin ang naapektuhan. Sana’y maramdaman din natin na ang kalikasan ay may napakahalagang papel sa ating mga tao. May buhay na kailangang pag-ingatan upang mapanatili ang maayos na sistema sa bawat bagay sa mundong ito na may kanya-kanyang ginagampanan. Sana huwag nating hayaan humantong sa pagkakataong maranasan ang galit ng kalikasan subukan nating gumawa ng mga paraan kung paano mapapanatili ang magandang relasyon ng tao sa kalikasan. Tunay ngang kabigha-bighani ang kagandahang dulot nitong ating Inang kalikasan. Nariyan ang kahanga-hangang mga pulo na napapalibutan ng maaamong karagatang pinagyaman ng mga laman nito tulad halimbawa ng isda, alimango, hipon, talaba at marami pang iba na syang pangunahing ikinabubuhay ng marami sa ating mga Filipino. Biniyayaan din tayo ng kaakit-akit na mga tanawin at ilang malalawak na mga lupaing kagubatan na syang pugad at himlayan ng maiilap na hayop at iba pang kaaya- ayang laman nito na talaga namang maipagmamalaki natin dahil tanging dito lamang matatagpuan ang mga ito sa "Pinas": gaya na lamang ng Philippine Monkey-Eating Eagle ng Davao na pumupugad sa pusod ng bundok Apo, ang Tamaraw at Pilandok (mouse deer) ng Palawan at marami pang iba. Ganoon pa man, ang mga ito ay ilan lamang sa mga natatanging biyayang ipinagkaloob sa atin ni Inang kalikasan upang alagaan at panatilihin para magamit hindi lang ngayon kundi pati sa mga susunod pang henerasyon.Kung magpapatuloy pa ang ganitong kalakaran, anong kapaligiran kaya ang naghihintay para sa susunod pang kabanata ng buhay ng tao...?

Ay isa sa pinaka mapanirang sakuna na dapat paghandaan ng tao. Kahit na ang pinakamahinang baha ay nagdudulot ng mga kaabalahan.
Maaring magimg sanhi ng libong pisong sira sa mga kalsada at tulay, mga gusali at ibamg pang-ekonomiyang gawain, pagkawala ng mga pang-agrikulturang pananim at mga alagang hayop. Pagkawala ng buhay ng tao na tuwirang sanhi ng mga baha gaya din ang kahirapan at kaugnay na panlipunang pangkabuhayan na ng problema ng trabaho at ang bigat ng damdamin sa mga naapektohan.Isa sa mga sanhi nito ay ang pagputol ng mga puno sa kagubatan (illegal logging). Ang likas na sanhi ay ang kababalaghan tungkol sa tubig. Ang pagdating nito ay karaniwang bunga ng mga pangyayari na may kinalaman sa atmosphera.
Marami ng mga pagbabago sa ating kapaligiran, unti-unti na na kakalbo ang ating mga kagubatan. Marami ng basura na nakakalat kahit saan. Sadyang nakakapanlumong tignan. Walang pakialam ang ibang tao kahit saan na lang tinatapon ang kanilang mga basura imbis na atapon sa tamang lugar. Wala rin pakundangan ang pagputol ng mga punong-kahoy sa kaguban. Dapat sana ay palitan kung ano man ang pinutol na puno nila. Maaari pa naman nating mainsalba ito sa pamamagitan ng pagdisiplina sa ating mga sarili. Dapat nating isipin na tayo rin ang mahihirapan sa bandang huli dahil sa walang pakundangan na pagsira sa ating kalikasan.
Maraming henerasyon na ang nagdaan at habang tumatagal ay nagbabago ang estado ng ating kalikasan.Kung noon ay nakakalanghap tayo ng sariwang hangin ngayon ay maruming usok na nanggagaling sa mga pabrika at tambutso ng mga sasakyan ang ating malalanghap.Nauubos na rin ang mga punongkahoy sa mga kagubatan dahil sa patuloy na ilegal na pagputol nito.Ang mga basura naman ay kung saan-saan na lang tinatapon na nagiging sanhi ng pagdumi na mga ilog at karagatan at pagbara ng mga kanal na nagiging sanhi naman ng pagbaha.Lubhang nakakalungkot ang pagbabagong nangyayari sa ating kalikasan na tayo naman ang may kagagawan.Ngunit hindi pa huli ang lahat.May panahon pa para matigil ang patuloy na pagkasira na ating kalikasan.Kaya hanggat hindi pa huli ang lahat simulan na natin ang pagligtas sa ating kalikasan na magandang biyaya sa atin ng Poong Maykapal.

6

abstrak

Pamagat: Kalikasan


Pananaliksik: Chriswelhyn Ocon

Taon: Ikalawang taon

Seksiyon: Charity

Tagapayo: gng. hannah lee m.jumang-it

guro sa filipino: bb.sheryll b.cadenas

5

TALAAN NG NILALAMAN

PAMAGAT....................................................................................I
PASASALAMAT.........................................................................II
PAGHAHANDOG.........................................................................III
PANALANGIN.............................................................................IV

KABANATA.................................................................................PAHINA
ABSTRAK....................................................................................1
RASYONALE...............................................................................2
KAUGNAY NA LITERATURA.................................................7
PAGPAPAHAYAG NG SULIRANIN.......................................12
SAKLAW NA LIMITASYON NG MAG-AARAL....................13
ISTILU NG AT PARAAN NG PANANALIKSIK....................14
LUGAR NG PANANALIKSIK...................................................15
katuturan ng mga terminolohiya...............................................16
bibliyograpiya...............................................................................17
kurikulum vitae............................................................................18

4

PANALANGIN

GOD THE SON,kami po ay dumudulog sa Iyong butihing puso upang pagkalooban Mo po kami ng liwanag ng pasya at isipan – kami nawa ay matutong mangalaga, at huwag sirain ang Iyong likhang-kalikasan. Huwag nawa kaming malinlang ng munting halaga o pansamantalang hanap-buhay kung ang magiging kapalit nito ay magdudulot ng malaking pinsala, sakit na walang lunas at higit sa lahat ay kamatayan sa mga taong maliliit, na magiging biktima ng mga naging gahaman sa kikitaing yaman at sa mapandayang alok ng tinatawag na kaunlaran.

GOD THE FATHER,pinupuri ka namin sa Iyong mga kahanga-hangang nilikha – ang kagandahan ng kalikasan ay nagbibigay ng bagong lakas sa amin, ang sariwang hangin ay nagdudulot ng kalusugan, ang mga halama’y nagbibigay ng pagkain upang patuloy kaming mabuhay, at ang matiwasay na kapaligiran ay ipinagkakaloob mo upang mapayapa kaming mamuhay ayon sa iyong kalooban.


GOD THE HOLY SPIRIT,Bigyan Mo po kami ng lakas, tapang at tibay ng kalooban upang ganap naming mapangalagaan ang kalikasan at kapaligiran na siyang salalayan ng aming buhay. Nawa’y ito’y aming maipagtanggol sa mga mapagsamantala at mga mapanlinlang at patuloy kaming magka-isa para itaguyod ang kapakanang panlahat at ang kaganapan ng buhay.

3,

PAGHAHANDOG

ANG PAG-AARAL/PANANALIKSIK NA ITO AY TAAS-PUSO KONG INIHANDOG SA AKING

PINAKAMAHAL NA MGA MAGULANG NA SI.G.AUDIE AT GNG.HELEN.SA AKING MGA

KAPATID NA SI MARK,LOVELY,CHRISTINE AT CHRISTIANNE,MGA KAMAG-ANAK,MGA

KAIBIGAN AT MGA MAHAL SA BUHAY DAHIL SA MGA TULONG AT SUPORTA SA AKIN.

HIGIT SA LAHAY SA IYO PANGINOON NA SIYANG NAGBIBIGAY NG LAKAS SA AKIN PARA

MAGAWA KO ITONG PANANALIKSIK...

CHRIS

2

PASASALAMAT

TAAS-PUSO AKONG NAGPAPASALAMAT SA MGA TAONG TUMULONG AT SUMUPORTA

PARA MABUO ANG PAMANAHONG PAPEL NA ITO.MGA TAONG LAGING ANDIYAN PARA

TUMULONG SA AKIN SA MGA BAGAY NA GUSTO KO PANG MALAMAN AT MATUKLASAN.

KAY GNG.VIRGILIA A. FUDOLIG,PRINSIPAL NG DEPARTAMENTO NG HAYSKUL NG HOLY

SPIRIT SCHOOL.


ANG GURO NAMIN SA FILIPINO NA SI BB.SHERYLL B.CADENAS,NA TUMULONG SA

AKIN SA PAGGAWA KO NITO.


KAYGNG.HANNAH LEE M.JUMANG-IT NA TAGAPAYO/ADVISER SA AKIN NA LAGING

NANDIYAN KUNG KAILANGAN KO NG TULONG.

SA MGA TAUHAN SA SILID-AKLATAN NA TUMULONG SA AMIN SA PAGHAHANAP.


SA AKING MGA KAIBIGAN NA SI JUNEN CAGUISA,CAMILLE GAMAYAO AT SI MARYLAN

CABALOG.


HIGIT SA LAHAT SA IYO PANGINOON SA MGA TULONG MO NA IBINIGAY SA AKIN AT

WALANG SAWA SA PAG SUPORTA SA AKIN.

CHRIS

1

ISANG PAG-AARAL TUNGKOL SA KAHALAGAHAN
AT PAANO MAKATULONG AT MAGBIGAY
TULONG SA ATING
KALIKASAN





ISANG PANANALIKSIK NA
INIHARAP SA
DEPARTAMENTO NG HAYSKUL
HOLY SPIRIT SCHOOL,TAGBILARAN



BILANG PARSYAL NA KATUPARAN
NA KINAKAILANGAN PARA
SA ASIGNATURANG
FILIPINO II



CHRISWELHYN OCON
MARSO 2010